ไหว้  5  ครั้ง

ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์

วัดเทพศิรินทราวาส

          ในวันหนึ่งกับคืนหนึ่ง  ไม่ว่าเวลาใด  ตามแต่เหมาะ  ต้องไหว้ให้ได้  5  ครั้งเป็นอย่างน้อย  ในคราวเดียวกัน  ถ้ามีดอกไม้  ธูปเทียน  ก็บูชา  ถ้าไม่มีก็มือ  10  นิ้วและปากกับใจ  ควรไหว้จนตลอดชีวิต  คือ  ครั้งที่  1  พึงนั่งกระโหย่งเท้าประนมมือว่า  นโม  ตสฺส  ภควโต  อรหโต  สมฺมาสฺมพุทฺธสฺส ฯ  3  หน  แล้วว่าพระพุทธคุณ  คือ  อิติปิ  โส  ภควา  อรห° สมฺมาสมฺพุทฺโธ  วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน  สุคโต  โลกวิทู  อนุตฺตโร  ปุริสทมฺมสารถิ  สตฺถา  เทวมนุสฺสาน°  พุทฺโธ  ภควาติ ฯ  หยุดระลึกถึงพระปัญญาคุณทรงรู้ดีรู้ชอบสิ้นเชิง  พระบริสุทธิคุณทรงละความเศร้าหมองได้หมด  พระกรุณาคุณทรงสงสารผู้อื่นและสั่งสอนให้ปฏิบัติตาม  ของพระพุทธเจ้า  จนเห็นชัดแล้วกราบลงหน  1 ฯ   ครั้งที่  2  ว่าพระธรรมคุณ  คือ  สฺวากฺขาโต  ภควตา  ธฺมโม  สนฺทิฏฐิโก  อกาลิโก  เอหิปสฺสิโก  โอปนยิโก  ปจฺ จตฺต°  เวทิตพฺโพ  วิญฺญหีติ ฯ    หยุดระลึกถึงคุณพระธรรมที่รักษาผู้ปฏิบัติตามไม่ให้ตกไปในที่ชั่ว     จนเห็นชัดแล้วกราบลงหน  1 ฯ   ครั้งที่  3  ว่าสังฆคุณ  คือ  สุปฏิปนฺโน  ภควโต  สาวกสงฺโฆ  อุชุปฏิปนฺโน  ภควโต  สาวกสฺงโฆ  ญายปฏิปนฺโน  ภควโต  สาวกสฺงโฆ  สามีจิปฏิปนฺโน  ภควโต  สาวกสฺงโฆ  ยทิทฺ  จฺตตาริ  ปุริสยุคานิ  อฏฐ  ปุริสปุคฺคลา  เอส  ภควโต  สาวกสฺงโฆ  อาหุเนยฺโย  ปาหุเนฺยโย  ทกฺขิเณยฺโย  อญฺชลิกรณีโย  อนุตฺตรฺ  ปุญฺญกฺเขตตฺ  โลกสฺสาติ ฯ   หยุดระลึกถึงคุณ  คือ  ความปฏิบัติดี  ปฏิบัติตรง  ปฏิบัติถูก  ปฏิบัติชอบของพระอริยสงฆ์   จนเห็นชัดแล้วกราบลงหน  1 ฯ   นั่งพับเพียบประนมมือ  ตั้งใจถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะ  ไม่ถือสิ่งอื่นยิ่งกว่าจนตลอดชีวิต  ว่าสรณคมน์  คือ  พุทฺธ°  สรณ°  คจฺฉามิ  ธมฺม°  สรณ°  คจฺฉามิ  สงฺฆ°  สรณ°  คจฺฉามิ  ฯ  ทุติยมฺปิ  พุทฺธ°  สรณ°  คจฺฉามิ  ทุติยมฺปิ  ธมฺม°  สรณ°  คจฺฉามิ  ทุติยมฺปิ    สงฺฆ°  สรณ°  คจฺฉามิ ฯ  ตติยมฺปิ  พุทฺธ°  สรณ°  คจฺฉามิ  ตติยมฺปิ  ธมฺม°  สรณ°  คจฺฉามิ  ตติยมฺปิ  สงฺฆ°  สรณ°  คจฺฉามิ ฯ   ครั้งที่  4  ระลึกถึงคุณมารดาบิดาของตน  จนเห็นชัดแล้วกราบลงหน  1 ฯ  ครั้งที่  5  ระลึกถึงคุณของบรรดาท่านผู้มีอุปการคุณแก่ตน  เช่น  พระมหากษัตริย์  และครูบาอาจารย์เป็นต้นไป   จนเห็นชัดแล้วกราบลงหน  1 ฯ  

          ต่อนี้ไปไม่ต้องประนมมือ  ตั้งใจพิจารณาเรื่องและร่างกายของตนว่า  จะต้องแก่  หนีความแก่ไปไม่พ้น  จะต้องเจ็บ  หนีความเจ็บไปไม่พ้น  จะต้องตาย  หนีความตายไปไม่พ้น   จะต้องพลัดพราก  จากของรัก  ของชอบใจทั้งสิ้น  มีกรรมเป็นของตัว  คือ  ทำดีได้ดี  ทำชั่วได้ชั่ว  เป็นอนิจจัง  ไม่เที่ยงไม่แน่นอน  เป็นทุกข์ลำบากเดือดร้อน  เป็นอนัตตา  ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของตน ฯ  ครั้นพิจารณาแล้ว  พึงแผ่กุศลทั้งปวงมีการกราบไหว้เป็นต้นนี้  อุทิศให้แก่ท่านผู้มีคุณ  มีบิดามารดาเป็นต้น  ตลอดจนชั้นสูงสุด  คือ  พระมหากษัตริย์  ทั้งเทพดามนุษย์และสัตว์ทั้งหลายว่า  จงเป็นสุข ๆ อย่ามีเวรมีภัยเบียดเบียนกันและกัน  รักษาตนให้พ้นจากทุกข์ภัยทั้งสิ้นเถิด ฯ

          การไหว้  5  ครั้งนี้  ถ้าวันไหนขาด  ให้ไหว้ใช้หนี้  5  ครั้งในวันรุ่งขึ้น  ถ้านั่งกระโหย่งเท้าไม่ได้  ก็นั่งพับเพียบ  ถ้าไม่ได้  ก็นอนไหว้  เมื่อยอมือไม่ขึ้นก็ปากกับใจ  ถ้าทำได้อย่างนี้  เป็นเครื่องหยุดตนให้เป็นคนดีไม่ให้เป็นคนชั่ว  และให้ตั้งอยู่ในที่ดีไม่ให้ตกไปในที่ชั่ว  ถ้าผู้ใดประพฤติได้เสมอจนตลอดชีวิต  ผู้นั้นจะอุ่นใจในตัวของตัวเอง  มีความเจริญงอกงามไพบูลย์ยิ่งๆ ขึ้นเสมอทุกคืนทุกวัน  คุ้มครองป้องกันภยันตรายปราศจากความเสียหายที่ไม่เหลือวิสัย  และตั้งตัวได้ในทางคดีโลกและทางคดีธรรม   เต็มภูมิเต็มชั้นของตน ฯ  ทุกประการ  จบเท่านี้ ฯ

                            ...........................................................................................